Skip to main content

De CONSENT-methode en persoonlijke ontwikkeling

Als trainer in de CONSENT-methode en leerkracht op DOE (Democratisch Onderwijs Eindhoven), waar we met de CONSENT-methode werken, zie ik steeds wat een spiegel de methode eigenlijk is.

Zowel op mijn werk als in mijn persoonlijke leven ben ik me vaak bewust van de dramadriehoek. Dit is een model voor communicatie en samenwerking, waarin drie rollen worden beschreven die niet zo effectief zijn, namelijk: De redder, de aanklager en het slachtoffer (Karpman, 1968).
Herkenbare menselijke gedragingen. Als je in het moment zelf niet volledig geïdentificeerd bent met dit gedrag, is het mogelijk je eigen gedrag te herkennen. Daarna kán je er voor kiezen uit dat gedrag te stappen. Je neemt dan verantwoordelijkheid en vertoont volwassen gedrag.
De rollen die je inneemt, het relativeren van je eigen ego, het accepteren en waarderen van verschillen: het zijn allemaal eye-openers, door de methode in je schoot geworpen.

Zomaar wat voorbeelden:

Van aanklagen naar positief voorstel

In een kring met gemeentemedewerkers constateert een vrouw dat ze tot op heden in de vergaderingen altijd uitgingen van problemen. Er is iets, en dat moet anders. Hoe het anders moet, dat bepleit je en dat verdedig je in de vergadering.
In de CONSENT-methode richt je je niet op het bekritiseren van wat niet goed gaat; je doet juist een voorstel voor wat je graag zou willen. Een motie is positief geformuleerd en haalt je dus uit de aanklaagmodus.

Ben je wel een slachtoffer?

Leden van de LARP kring (Life Action Role Play) liepen te mopperen op het feit dat ze nooit geld hadden om nieuwe kleding of attributen aan te schaffen. ‘En de andere kringen wél...’ Tot ze erop geattendeerd werden dat er nog nooit een voorstel was ingediend waarin budget aangevraagd was…. Je zag ze denken.

Het relativeren van je ego

Een groep volwassenen in een kring. We kunnen maar geen consent krijgen op een voorstel. In de meningsvormende ronde zijn er allerlei perspectieven belicht, soms met emotie gedeeld. In de CONSENT-methode blijven twee mannen bij hun standpunt en gaan niet consent, zodat er geen besluit komt. Ze blijven volharden in het verdedigen van hun standpunt en formuleren steeds weer hetzelfde voorstel…Tot ze juist door dit op en neer kaatsen doorkrijgen dat het zo geen zin heeft. Ze zien in dat het gaat om het hoogst haalbare. Ze brengen hun ego omlaag en doen wat water bij de wijn. Iedereen voelt zich gezien en gehoord. We komen tot een consent.

Ruimte ervaren om je rug recht te houden

‘En wat dan’, zei een vrouw in een training, ‘als je maar consent gaat omdat je de dominantie van bepaalde personen in de kring niet durft te weerstaan?’ Tja…hoe vaak blijft dat je overkomen? Als je dit vaak laat gebeuren bouwt er zich onvrede in je op. Langzaamaan groei je toe naar het moment dat je gaat staan voor jouw mening. Je wilt niet langer meer dealen met de consequenties van je gedrag. Je wilt niet meer over je heen laten lopen.
Bovendien ontstaat er rust en ruimte doordat mensen niet door elkaar heen mogen praten. Je wordt dus niet in de rede gevallen door een dominant persoon. Dat maakt dat je beter bij jezelf kunt blijven en daar uiting aan durft te geven.

Redden

In de evaluatieronde na het behandelen van een onderwerp, merkt iemand op dat het zo lastig is om niet meteen op iemand te reageren, maar je beurt af te wachten. ‘Wat ik normaal vooral doe, is mensen die een zwakke positie hebben, bekrachtigen en hun standpunt bevestigen. Dat gaat nu niet en ik ben zo blij om in mezelf te constateren dat ik alleen maar aan het redden was. Dat valt nu weg en het is een verademing’!

Dit zijn een paar van de vele voorbeelden.

Wat ís het leuk, en leerzaam, om als trainer groepen te begeleiden en aan kringen deel te nemen. Je ziet soms de kwartjes vallen. Soms kan een inzicht ook al in woorden omgezet worden, soms nog niet. Maar je voelt dat er iets verschoven is in je bewustzijn.
Vaak geven mensen aan moe te zijn, bij aanvang van een bijeenkomst, en met meer energie weer naar huis te gaan. Wat is er mooier dan deelgenoot zijn van zo’n proces?

Dit artikel is geschreven door

Suzanne Thissen

Onderzoekend & Alert